W 1902 r. pomyślne przejęcie Riyadu przez króla Abdulaziza było kluczowym momentem w powstaniu Arabii Saudyjskiej.
To historyczne wydarzenie zapoczątkowało nowy rozdział, w którym król Abdulaziz poświęcił się ochronie granic swojego państwa przed ogromnymi siłami, które oblegały je ze wszystkich stron.
Król założyciel poradził sobie z tymi siłami z siłą i mądrością, wykorzystując wydarzenia i okoliczności dla korzyści swojego kraju.
W wywiadzie Asharq Al-Awsat zapytał księżniczkę dr Jawaher bint Abdul Mohsen bin Abdullah bin Jalawi Al Saud o okoliczności powstania Arabii Saudyjskiej i jak sobie z tym poradził król Abdul Aziz.
Księżniczka Jawaher podkreśliła, że „osiągnięcia króla Abdulaziza na przestrzeni dwudziestu lat rozpoczęły się od odzyskania przez niego Riyadu w 1902 roku”.
Dodała: „To wydarzenie skutecznie go oblegało, ponieważ ziemie arabskie na północy i zachodzie znajdowały się pod kontrolą osmańską, lokalne mocarstwa rządzące środkową Arabią oraz obecność brytyjska na wschodzie i południu”.
„Plemiona arabskie, które odegrały kluczową rolę w bezpieczeństwie regionu, były albo sojusznikami pod silnymi rządami, używanymi przeciwko przeciwnikom, albo potencjalnymi zagrożeniami, jeśli będą źle zarządzane”.
Księżniczka Jawaher wyjaśniła: „Król Abdulaziz musiał radzić sobie w tej złożonej dynamice i był stale zaniepokojony powrotem władzy Arabii Saudyjskiej i jej rosnącym wpływem, jak to miało miejsce za panowania jego poprzednika na początku XIX wieku naszej ery”.
W 1915 roku Wielka Brytania rozpoczęła tajne negocjacje z Szarifem Mekki, Husseinem bin Alim, znane jako „korespondencja Husseina–McMahona”.
Według księżnej Jawaher Wielka Brytania była zaangażowana w utworzenie niepodległego państwa arabskiego pod przywództwem Szarifa Husajna i zobowiązała się do pełnej ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi.
Księżniczka wyjaśniła: „W zamian Sharif Hussein zobowiązał się wspierać zbrojną rewolucję przeciwko Turkom osmańskim na ziemiach arabskich”.
Korespondencja ujawniła napięcie w stosunkach między królem Abdulem Azizem a Szarifem Husajnem.
Sharif Hussein zabiegał o udział sił Najdi w buncie arabskim, ale król Abdul Aziz, pomimo swojego publicznego poparcia dla sprawy arabskiej, powstrzymał się od bezpośredniego udziału pomimo silnej niechęci do Turków osmańskich i ich ambicji kolonialnych w regionie.
Księżniczka Jawaher wyjaśniła: „Król Abdulaziz spodziewał się, że jego stosunki z Szarifem Husajnem mogą w końcu przerodzić się w konflikt zbrojny, zwłaszcza biorąc pod uwagę możliwość, że Sharif wykorzysta rewolucję arabską do ogłoszenia się władcą wszystkich Arabów”.
Tymczasem rząd brytyjski uznał oświadczenie Sharifa Husajna za zagadkowe w świetle obecności innych władców sprawujących niezrzeszoną władzę w regionie.
Dlatego uznali go za władcę Hidżazu, ale byli ostrożni, jeśli chodzi o uznanie jego suwerenności nad szerszymi ziemiami arabskimi.
Księżniczka Jawaher ujawniła, że „król Abdulaziz zdał sobie sprawę, że samodzielność jest kluczem do niezależnego wywierania wpływu, odpornego na wpływ lokalnych wydarzeń i programów sił zewnętrznych”.
Wyjaśniła, że „jego celem było osiągnięcie delikatnej równowagi między potęgami międzynarodowymi a celami lokalnymi, w przeciwieństwie do arabskich władców i przywódców arabskich stowarzyszeń, którzy szukali rozwiązań dla swojej arabskiej kwestii w świetle złożoności brytyjskiej i francuskiej polityki kolonialnej. ”
Wielu nie doceniło narodzin antykolonialnych bytów politycznych, które pojawiły się na początku XX wieku. Cenzurę tę zaostrzyła dynamika obu wojen światowych.
Odnosząc się do sposobu, w jaki Wielka Brytania poradziła sobie z napięciem między Saudyjczykami a Al-Sharafami, księżniczka Jawaher powiedziała: „Wielka Brytania stanęła przed wyzwaniem, jakim było zarządzanie napiętymi stosunkami między Al Saudami a Al-Sharafami, konfliktem zakorzenionym w historycznej rywalizacji między Al Saudyjczycy i Al-Sharafa”. Władcy pierwszego państwa saudyjskiego i szlachta.”
„Ta rywalizacja powróciła w przypadku Al-Khurma, małej wioski, która zapisała się w historii dopiero po rywalizacji o suwerenność pomiędzy królem Abdulem Azizem i Szarifem Husajnem”.
Iskra, która zapoczątkowała działania wojenne między nimi, datuje się na rok 1910, kiedy Sharif Hussein pojmał księcia Saada bin Abdula Rahmana, młodszego brata króla Abdula Aziza, podczas jego misji.
Sharif Hussein odmówił jego zwolnienia bez dwóch warunków: uznania panowania osmańskiego w Qassim i zapłacenia Osmanom rocznego podatku, którego król Abdul Aziz przestał płacić kilka lat temu.
Potem nastąpił okres względnego spokoju wynikający z negocjacji i zaabsorbowania sprawami wewnętrznymi króla Abdulaziza.
Księżniczka Jawaher ujawniła, że „Sharif Hussein wznowił swoje prowokacyjne działania mające na celu sprowokowanie króla Abdula Aziza”, dodając, że „przeprowadził nieudane ataki na Al-Kharmę, mimo że Wielka Brytania poinstruowała go, aby powstrzymał się od prowokowania króla Abdula Aziza”.
W tym samym czasie król Abdul Aziz otrzymał wiadomość o niezadowoleniu rządu brytyjskiego z jego sprzeciwu wobec Szarifa Husajna i konieczności zakończenia operacji wojskowych przeciwko Haszymitom i zrzeczenia się kontroli nad Al-Khurmą.
Księżniczka Jawaher potwierdziła: „Ale król Abdulaziz nie przejmował się tymi zagrożeniami i był zdeterminowany, by przeciwstawić się występkom Szarifa Husajna na jego ziemiach”.
Król Abdul Aziz wyraził swoje niezadowolenie z działań Szarifa Husajna i języka, jakiego używały władze brytyjskie, ostrzegając go.
Księżniczka Jawaher powiedziała: „To właśnie skłoniło Wielką Brytanię do zorganizowania pierwszej Konferencji Kręgów Bliskiego Wschodu w Londynie 10 marca 1919 r. w celu ponownego rozważenia swojej polityki wobec regionu arabskiego i określenia swojego stanowiska w sprawie konfliktu między Szarifem Hassanem a królem Abdulem Azizem”.
„Dożywotni biegacz. Pionier piwa. Guru micasica. Specjalny w popkulturze w ogóle”.
