Odkrywanie starożytnych tajemnic klimatycznych – topniejący lód prawdopodobnie spowodował zmiany klimatyczne ponad 8 000 lat temu

Naukowcy analizujący próbki geologiczne z ujścia rzeki Ethan w Szkocji zidentyfikowali topniejącą pokrywę lodową jako prawdopodobną przyczynę poważnego zdarzenia związanego ze zmianą klimatu nieco ponad 8 000 lat temu.

Badanie przeprowadzone przez wspólny zespół geologów z czterech uniwersytetów w Yorkshire pod przewodnictwem dr Grahama Rusha – powiązanego zarówno z Uniwersytetem w Leeds, jak i Uniwersytetem Leeds Beckett – może dostarczyć wglądu w potencjalny wpływ obecnego topnienia lodu na Grenlandii na globalne wzorce klimatyczne .

Ponad 8 000 lat temu Północny Atlantyk i północna Europa doświadczyły znacznego ochłodzenia w wyniku zmian w głównym systemie prądów oceanicznych, znanym jako Atlantycka Cyrkulacja Wywracająca (AMOC).

Zmiana AMOC wpłynęła również na globalne wzorce opadów.

Uważa się, że napływ ogromnej ilości słodkiej wody do słonych mórz północnego Oceanu Atlantyckiego spowodował załamanie się AMOC.

Przedstawia rdzeń osadu pobrany z ujścia rzeki Ethan. Źródło: Uniwersytet w Leeds

Zespół badawczy pobrał próbki rdzeni osadów z ujścia rzeki Ethan, aby stworzyć obraz tego, co działo się z poziomem mórz ponad 8 000 lat temu.

Analizując mikroskamieniałości i osady w próbkach, odkryli, że zmiany poziomu morza oddalały się od naturalnych wahań tła wynoszących około 2 mm rocznie i osiągały 13 mm rocznie z indywidualnymi zdarzeniami na poziomie morza, które prawdopodobnie podniosły poziom wody o około 2 metry. U ujścia rzeki Thane.

Analiza próbek rdzeniowych dostarcza dalszych dowodów na to, że istniały co najmniej dwa główne źródła odprowadzania słodkiej wody do północnego Atlantyku, powodując zmiany w AMOC, a nie jedno źródło, jak wcześniej sądzono.

Wielu uczonych uważało, że słodka woda pochodziła z gigantycznego jeziora Agassiz-Ojibway, które było wielkości Morza Czarnego i znajdowało się w pobliżu dzisiejszego północnego Ontario, i spływała do oceanu.

„Pokazaliśmy, że chociaż jezioro było ogromne, nie było wystarczająco duże, aby uwzględnić całą wodę wpływającą do oceanu i powodującą obserwowany przez nas wzrost poziomu morza” – powiedział dr Rush.

Doktor Rush przygląda się rdzeniu osadu w laboratorium. Źródło: Uniwersytet w Leeds

Zamiast tego dr Rush i jego współpracownicy uważają, że topnienie lodowca Zatoki Hudsona, który pokrywał znaczną część wschodniej Kanady i północno-wschodnich Stanów Zjednoczonych, doprowadziło do wstrzyknięcia ogromnych ilości wody, co znalazło odzwierciedlenie w próbkach rdzeniowych.

Cyrkulacja obwodowa rozprowadza ciepło

Energia cieplna ma wpływ na klimat na świecie, a zaburzenia prądów oceanicznych mają poważne konsekwencje na całym świecie.

Temperatury na Północnym Atlantyku i w Europie spadły o 1,5–5 stopni Celsjusza i utrzymały się przez około 200 lat, podczas gdy w innych regionach temperatury wzrosły powyżej średniej. Poziom opadów wzrósł także w Europie, podczas gdy w innych częściach świata, np. w Afryce, panują bardziej suche warunki i przedłużające się okresy suszy.

Autorzy badania uważają, że daje ono wgląd w to, jak topnienie pokryw lodowych Grenlandii wpływa obecnie na globalne systemy klimatyczne.

Dr Rush dodał: „Wiemy, że AMOC obecnie zwalnia i choć nadal jest to omawiane, niektóre prognozy sugerują, że może zostać całkowicie zamknięty.

„Patrząc jednak na wydarzenia z przeszłości, możemy dowiedzieć się więcej o przyczynach i prawdopodobieństwie tych zmian. Pokazaliśmy, że szybkie cofanie się pokrywy lodowej, które może nastąpić na Grenlandii w zależności od przyszłej trajektorii emisji paliw kopalnych, może spowodować szereg znaczący wpływ na klimat.” Co może mieć bardzo niepokojące konsekwencje.

Odniesienie: „Wielkość i źródło wymuszenia zjawiska klimatycznego przez wodę roztopową na długości 8,2 km ograniczone danymi względnego poziomu morza ze wschodniej Szkocji” Graham Rush, Ed Garrett, Mark D. Batemana, Granta R. Page, Fiona D. Heberta, Davida E. Smith W. Roland Girls, 21 sierpnia 2023, Kwadrant Postęp nauki.
doi: 10.1016/j.qsa.2023.100119